Overtourism w etycznej perspektywie

Marek Adam Kazimierczak, Ewa Malchrowicz-Mośko

Abstrakt


Celem artykułu jest teoretyczne i praktyczne wsparcie etycznego argumentu przemawiającego za turystyką odpowiedzialną i sprawiedliwą moralnie, czego overtourism jest zaprzeczeniem. W części pierwszej - O samoniszczącej mocy overtourismu – krytyczna ocena ekspansji przemysłu turystycznego w obszarze podróży międzynarodowych sięga strukturalnych i systemowych sprzeczności kapitalistycznego systemu, którego turystyka jest odzwierciedleniem. Postulowana tu reorientacja na poszanowanie praw lokalnych społeczności, nadania im wyższego priorytetu niż prawo turystów do podróżowania i prawa przedsiębiorstw turystycznych do osiągania zysków, jest odpowiedzią na obniżanie jakości życia ludności zamieszkującej miejsca poddawane procesowi przestrzennej i społecznej kolonizacji. Część druga - Etyczne implikacje overtourism – skupia się na konfliktach i przyczynach strukturalnych stanu nieetyczności w relacjach międzyludzkich, pojawiających się za sprawą overtourismu.  Część trzecia - Na drodze uetycznienia świata turystyki – odnosi się do współczesnych nurtów etycznych wyznaczających kierunek dyskusji wokół etycznych implikacji turystycznej ekspansji. W kontekście overtourismu pojawia się pytania o zabarwieniu moralnym: Czy granicę turystycznej wolności w jej zróżnicowanych przejawach autentycznych doświadczeń, by „żyć jak miejscowy” ma wyznaczać respektowanie wolności i dobrostanu mieszkańców terenów odwiedzanych? W  zakończeniu zostaje zarysowana perspektywa badawcza dla turystyki spod znaku degrowth.


Słowa kluczowe


degrowth; etyka; overtourism; rozwój zrównoważony; turystyka

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Ateljevic, I.; Pritchard, A.; Morgan, N., 2007, The Critical Turn in Tourism Studies: In-novative Research Methodologies; Elsevier: Amsterdam

Ayikoru, M.; Tribe, J.; Airey, D., 2009, Reading Tourism Education: Neoliberalism Unvei-led. Ann. Tour. Res. 2009, 36, 191–221

Bramwell, B., & Lane, B., 2014, The “critical turn” and its implications for sustainable tou-rism research. Journal of Sustainable Tourism, 22 (1), 1–8

Butcher, J., Ethical tourism and development: the personal and the political. Tourism Re-creation Research, 40 (1) (2015), s. 71-80

Burns, P., 2008, Some Reflections on Tourism and Post-colonialism. In Tourism Deve-lopment Revisited: Concepts, Issues and Paradigms; Babu, S., Mishra, S., Parida, B.B., Eds.; Sage Publications: London, UK, 2008; pp. 64–75

Cywiński, P. Neokolonializm turystyczny – co się kryje za tym terminem, www.post-turysta.pl, nr 29/52

De Kadt, E.,1979, Tourism: Passport to Development. Perspectives on the social and cultu-ral effects of tourism in developing countries. World Bank y UNESCO, Oxford University Press, Oxford

Del Romero Renau, L., 2018, Touristification, Sharing Economies and the New Geogra-phy of Urban Conflicts. Urban Science, 2(4), 104

Doxey, G. V., 1975, A causation theory of visitor/resident irritants: Methodology and re-search inferences. Proceedings of the Travel Research Association 6th Annual Conference. San Diego: Travel Research Association, pp. 195 198

Fennell, D. A., 2006, Tourism ethics. Clevedon, UK: Channel View Publications

Fletcher, R., Blazquez-Salom, M., Murray, I., Blanco-Romero, A.,2017, Special Issue on Tourism and degrowth. Journal of Sustainable Tourism Call for Papers

Fletcher, R., Murray, I., Blanco-Romero, A., Blázquez-Salom, M., 2019, Tourism and De-growth: An Emerging Agenda for Research and Praxis. Journal of Sustainable Tourism, 27(12), 1745– 1763

Gössling, S., Peeters, P.,2015, “Assessing tourism’s global environmental impact 1900–2050”, Journal of Sustainable Tourism, Vol. 23 No. 5, pp. 639-59

Gössling, S., C.M., Hall, Weaver, D., 2009, Sustainable Tourism Futures: Perspectives on Systems, Restructuring and Innovations. New York. Routledge

Hall, C. M.,2009, Degrowing tourism: Décroissance, sustainable consumption and steady-state tourism. Anatolia, 20(1), 46–61

Harvey, D., 2013., Ciudades rebeldes. Del derecho de la ciudad a la revolución urbana. Madrid: Akal

Higgins-Desbiolles, F., 2006, More than an “industry”: The forgotten power of tourism as a social force. Tour. Manag., 27, 1192–1208

Higgins-Desbiolles, F., Carnicelli, s., Krolikowski, Ch., Wijesinghe, G., Boluk, C., 2019, Degrowing tourism: rethinking tourism

Higham, J.E.S., Ellis, E. & MacLaurin, J. (2018). Tourist aviation emissions: A problem of collective action. Manuscript accepted for publication in Journal of Travel Research.s.1

Jafari, J., 2001, Scientific tourism. In Hosts and Guests Revisited: Tourism Issues of the 21st Century, VLSmith and M. Brent (ed.), New York: Cognizant Communication, pp. 28-41

Jamal, T.; Camargo, B.A., 2014, Sustainable Tourism, Justice and an Ethic of Care: To-ward the Just Destination. J. Sustain. Tour. 2014, 22, 11–30

Kazimierczak, M., 2018, Podróże w przestrzeni moralnej turysty kulturowego, Turystyka Kulturowa, nr. 7, 2018, s.7-18

Kazimierczak, M., 2019, O etyce zwiedzania w perspektywie overtourismu, w: Sport i turystyka w perspektywie nauk społecznych: tradycja i współczesność, pod. Red. M. Zowisło i J. Kosiewicza, Monografie seria AWF, nr. 43, s. 255-267

Krippendorf, J.,1987, The Holiday Makers: Understanding the Impact of Leisure and Travel, ButterworthHeinemann Ltd., Oxford

MacCannell. D., 2002, Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa

MacCannell. D., 2020., The moral economy of tourism, Revista Lusófona de Estudos Cul-turais / Lusophone Journal of Cultural Studies, vol. 7, n. 1, 2020, pp. 21-38

Murray Mas, I., M., Blázquez Salom, 2009, El dinero, la aguja del tejido de la globaliza-ción capitalista. Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 50, 43–80

Nash, D.,1989, Tourism as a form of Imperialism. In: Smith, V. L. Hosts and guests: The anthropology of tourism. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2ª edition, pp. 37 52

O’Reilly A. M., 1986, Tourism carrying capacity. Concept and issues, „Tourism Manage-ment”, t. 7, nr 4, s. 254-258

Pritchard, A., Morgan, N. & Ateljevic, I., 2011, Hopeful tourism. A new transformative perspective. Annals of Tourism Research, 38(3), 941–963

Sinden, J.A.,1975, Payload as a planning concept for national parks: capacity available or desired. Landscape planning, 2, 243 - 247

Turner L., Ash J., 1975, The Golden Hordes. International Tourism and the Pleasure Peri-phery, Constable, Londyn

Wearing, S. L., 2006, Rereading the subjugating tourist” in neoliberalism: postcolonial other-ness and the tourist experience, Tourism Analysis, 11 (2), pp. 145162

Tribe, J., 2002., Education for ethical tourism action. J. Sustain. Tour, 10, 309–324

Tribe, J. (Ed.), 2009, Philosophical issues in tourism. Bristol: Channel View Publications

Williams, A., 2013, Mobilities and sustainable tourism: Path-creating or path-dependent rela-tionships? Journal of Sustainable Tourism, 21(4), 511–531

UNWTO, 2018, Overtourism? Understanding and managing urban tourism growth beyond perceptions: Executive Summary. Madrid: UNWTO

Zmyślony, P., J., Kowalczyk-Anioł, 2017, Turystyka miejska jako źródło protestów społecz-nych: przykłady Wenecji i Barcelony, „Turystyka Kulturowa”, nr.2, s.11


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2021 Marek Adam Kazimierczak, Ewa Malchrowicz-Mośko

Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2021. ISSN 1689-4642