Filozofia (i) Camino de Santiago w narracjach Marka Kamińskiego o pielgrzymce

Paweł Plichta

Abstrakt


Artykuł dotyczy współczesnego fenomenu Camino de Santiago, którego spektakularny sukces (również w kulturze masowej) sprzyja rozwojowi turystyki religijnej i kulturowej w Europie. Pytania o kondycję pielgrzymów przemierzających różne odcinki szlaków jakubowych stawiają nie tylko badacze: socjolodzy, antropolodzy, religioznawcy czy kulturoznawcy, ale również sami zainteresowani. Bardzo często poprzez introspekcje i opisy własnych przeżyć duchowych i estetycznych towarzyszących im w wędrówce wskazują oni na głębsze znaczenie tej formy aktywności. Od 2015 roku w Polsce ta forma – dla jednych pielgrzymowania (turystyki religijnej), dla innych turystyki kulturowej lub nawet turystyki ekstremalnej, stała się znana za sprawą polarnika i podróżnika Marka Kamińskiego. Jego wyprawa pod nazwą „Trzeci Biegun” nie tylko wpisana została w najważniejsze dokonania zdobywcy dwóch biegunów, ale stała się okazją do namysłu nad filozofią podróży w ogóle, w szczególności zaś Camino de Santiago. Można bowiem widzieć współczesne szlaki jakubowe jako przestrzeń pytań, poszukiwań, wątpliwości i „wędrówek” pomiędzy dwoma biegunami życia i aktywności człowieka: fides et ratio. W artykule zarysowanych zostanie kilka elementów, które sygnalizują kondycję pielgrzymów do Santiago de Compostela, wśród których znajdują się też czerpiący inspirację do wyruszenia w drogę w swoistej filozofii Kamińskiego.


Słowa kluczowe


Camino de Santiago; Marek Kamiński; pielgrzymka; filozofia podróży; turystyka kulturowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamczyk S.J., 2013, Symbolika i metafora muszli oraz perły w chrześcijaństwie, [w:] A. Jackowski, F. Mróz, Ł. Mróz, (red.), 1200 lat pielgrzymek do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela, Wyd. „Czuwajmy”, Kraków, s. 139-161

Adamowska M., 2015, Kamiński opuszcza Polskę, „Gazeta Wyborcza”, 5 IV, [online] http://szczecin. wyborcza.pl/szczecin/1,34959,17710067,Marek_Kaminski_opuszcza_Polske__Po_wielkanocnym_sniadaniu.html, [20.04.2017]

Bogdanowicz P., 2015, Camino de Santiago – by zrozumieć Europę, „Christianitas”, nr 62, s. 187-191

Botton A. de, 2010, Sztuka podróżowania, przeł. H. Pustuła, Czuły Barbarzyńca Press, Warszawa

Burdziej S., 2005, W drodze do Santiago de Compostela, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków

Burdziej S., 2008, „Jedną nogą na chrześcijańskiej ścieżce”. Współczesna pielgrzymka do Santiago de Compostela w perspektywie socjologicznej, [w:] T. Ratajczak, (red.), Podróżnicy, fundatorzy, święci, Prace Komisji Historii Sztuki – Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 35, Poznań, s. 111-116

Czarlewski J., (reż.), 2015, Pielgrzym. Camino Marka Kamińskiego, [w:] Telewizja Polska S.A. [online] https://vod.tvp.pl/video/pielgrzym-camino-marka-kaminskiego,pielgrzym-camino-marka-kaminskiego,26222774 [26.05.2017]

Dobieszewski J., 2012, Między ucieczką a powrotem – aksjologia podróży, [w:] Z. Krawczyk, E. Lewandowska-Tarasiuk, J. W. Sienkiewicz, (red.), Aksjologia podróży, ALMA MATER Szkoła Wyższa, Warszawa, s. 29-39

Duda T. i in., 2013, Pomorska Droga św. Jakuba. Przewodnik turystyczny, (red.), M. Duda, T. Duda, Fundacja Szczecińska, Szczecin

Fabjański M., 2014, Filozofia, bez łaski, „Gazeta Wyborcza” z 12.06.2014, nr 135, dodatek „Duży Format” z 12.06.2014, nr 24, s. 19

Frączkowska T., 2016, Moja droga – Camino de Santiago, „Prowincja” (Sztum), nr 3, s. 143-151

Jaworska A., 2015, Camino de Santiago. Tradycja i współczesność, Petrus, Kraków

Kamiński M., 2008, Razem na bieguny, fot. W. Ostrowski, M. Kamiński, Fundacja Marka Kamińskiego, Gdańsk

Kamiński M., 2012, Warto podążać za marzeniami. Moja podróż przez życie, Wyd. G+J RBA National Geographic, Warszawa

Kamiński M., 2013, Alfabet, Wyd. G+J RBA National Geographic, Warszawa

Kamiński M., 2014, Odkryj, że biegun nosisz w sobie, Burda National Georgaphic Polska, Warszawa

Kamiński M., 2015a, Idę zdobyć mój trzeci biegun, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 14-15.03.2015, nr 61, s. 44-45

Kamiński M., 2015b, Kamiński w podróży. Nie myślałem, że Polska tak wygląda, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 28-29.03.2015, s. 47

Kamiński M., 2015c, Szukam lepszego Marka, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 4-6.04.2015, nr 79, s. 45

Kamiński M., 2015d, Jak Immanuel zaprosił Marka do tramwaju, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 18-19.04.2015, nr 90, s. 43

Kamiński M., 2015e, Kamiński ogląda Madonnę Stalingradzką, rozm. K. Pawłowska, „Gazeta Wyborcza” z 25-26.04.2015, nr 96, s. 43

Kamiński M., 2015f, Wielka wyprawa Patrycji (redakcja), „Gazeta Wyborcza” z 2-3.05.2015, nr 101, s. 42

Kamiński M., 2015g, Ciemna noc duszy Marak Kamińskiego, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 9-10.05.2015, nr 107, s. 41

Kamiński M., 2015h, Czaszka pod elektrownią atomową, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 16-17.05.2015, nr 113, s. 45

Kamiński M., 2015i, W domu admirała Unruga, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 30-31.05.2015, nr 125, s. 45

Kamiński M., 2015j, Jest dobrze. Na nic nie czekam, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 6-7.06.2015, nr 130, s. 45

Kamiński M., 2015k, Łyżeczka na szlaku, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 13-14.06.2015, nr 136, s. 41

Kamiński M., 2015l, Kamiński na ostatniej prostej, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 20-21.06.2015, nr 142, s. 45

Kamiński M., 2015m, Na duchowej pustyni, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 4-5.07.2015, nr 154, s. 37

Kamiński M., 2015n, Czyściec Europy, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza” z 25-26.07.2015, nr 172, s. 1, 32-33

Kamiński M., 2015o, Cudem jest to, że doszedłem, rozm. M. Chudoliński, „W Drodze”, nr 12, s. 10-17

Kamiński M., 2015p, Moje życie polarnika, National Geographic, Warszawa

Kamiński M., 2015r, Wystartowała niezwykła wyprawa, materiały partnera, „Gazeta Wyborcza”, 14 III, [online] http://wyborcza.pl/1,144082,17620124,Wystartowala_niezwykla_wyprawa.html, [20.04. 2017]

Kamiński M., 2015s, Kamiński kontuzjowany ale idzie dalej w poszukiwaniu trzeciego bieguna, rozm. M. Adamowska, „Gazeta Wyborcza”, 3 IV, [online] http://szczecin.wyborcza.pl/ szczecin/1,34959,17703240,Marek_Kaminski_kontuzjowany__ale_idzie_dalej_w_poszukiwaniu.html, [20.04.2017]

Kamiński M., 2015t, Kamiński nikim w teatrze życia, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza”, 23 V, [online] http://wyborcza.pl/1,144082,17964834,Kaminski_nikim_w_teatrze_zycia__relacja_z_ podrozy_.html, [20.04.2017]

Kamiński M., 2015u, Kim jest Marek Kamiński?, rozm. D. Szczepański, „Magazyn Świąteczny” dodatek „Gazeta Wyborcza”, 27 VI, [online] http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,18258608, Kim_jest_Marek_Kaminski___relacja_z_podrozy__odc_.html, [20.04.2017]

Kamiński M., 2015w, Marek Kamiński bliżej końca świata, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza”, 10 VII, [online] http://wyborcza.pl/1,144082,18340400,marek-kaminski-blizej-konca-swiata-odc-17.html, [20.04.2017]

Kamiński M., 2015x, Bardzo długi dzień Marka Kamińskiego, rozm. D. Szczepański, „Gazeta Wyborcza”, 17 VII, [online] http://wyborcza.pl/1,144082,18383018,bardzo-dlugi-dzien-marka-kaminskiego-odc-18.html, [20.04.2017]

Kamiński M., 2016a, Nigdy nie przestanę szukać, [w:] A. Dymna, M. Kamiński, J. Kołaczkowska, C. Nowak „Cezik”, M. Prokop, K. Skórzyński w rozmowach z Leonem Knabitem OSB, Slow life według ojca Leona, Wyd. Znak, Kraków, s. 127-151

Kamiński M., 2016b, Trzeci Biegun, Wyd. Agora, Warszawa

Kamiński M., 2017, Idź własną drogą, w rozmowie z Joanną Podsadecką, Wyd. WAM, Kraków

Kazimierczak M., (red.), 2007, Turystyka i podróżowanie w aksjologicznej perspektywie, AWF, Poznań

Kazimierczak M., 2010, Filozofia podróży. Nowy cel dla turystów albo o zmianie samego siebie w alternatywnych światach, [Rec.] S. Köb, Reisephilosophie. Neue Ziele für Touristen oder Über die Selbstveränderung in alternativen Welten, Focus Giessen, 2005, „Turystyka Kulturowa”, nr 3, s. 30-35

Kazimierczak M., 2011, W poszukiwaniu praktycznej filozofii podróży, „Folia Turistica”, nr 24, s. 11-33

Kazimierczak M., 2012, Podróż jako modus życia w alternatywnych światach, [w:] Z. Krawczyk, E. Lewandowska-Tarasiuk, J. W. Sienkiewicz, (red.), Aksjologia podróży, ALMAMATER Szkoła Wyższa, Warszawa, s. 15-27

Kerkeling H., 2006, Na szlaku do Composteli. Najważniejsza droga mojego życia, przeł. M. Słabicka, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław

Kołaczkowski-Bochenek A., 2009, Nie idź tam człowieku! Santiago de Compostela, Wyd. WAM, Kraków

Krawiecka E., (red.), 2007, Pozwól, aby droga… Świadectwa młodych pielgrzymów z Camino de Santiago, Fundacja AMF, Wyd. Arando, Warszawa-Białystok

Kucharski A., 2015, Typologia polskich relacji z pielgrzymek do Santiago de Compostela od epoki nowożytnej po czasy współczesne, [w:] P. Roszak, W. Rozynkowski, (red.), Camino Polaco. Teologia – sztuka – historia – teraźniejszość, t. 2, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, s. 115-143

Lipiec J., 2009, Kolekcjoner, zdobywca, wyczynowiec. Szkice do portretów podmiotu wędrującego, [w:] P. Krasny, D. Ziarkowski, (red.), Sztuka i podróżowanie, Wyd. Proksenia, Kraków, s. 9-20

Lipiec J., 2010a, Fenomenologia wędrówki. Studia z filozofii turystyki, Wyd. FALL, Kraków

Lipiec J., 2010b, Kolekcjoner, zdobywca, wyczynowiec, [w:] tegoż, Fenomenologia wędrówki. Studia z filozofii turystyki, Wyd. FALL, Kraków, s. 249-264

Oficina de Acogida al Peregrino, 2017, https://oficinadelperegrino.com/estadisticas/ [10.04.2017]

Okupnik M., 2003, Człowiek w drodze. O dziennikach Marka Kamińskiego, „Studia Humanistyczne” (AWF Kraków), nr 3, s. 111-123

Okupnik M., 2005, Autobiografie polskich sportowców samotników, Gnieźnieńska Oficyna Wydawnicza TUM, Gniezno

Opłocki P., 2009, Camino inaczej czyli dlaczego warto zostać pielgrzymem, Wyd. Księży Werbistów Verbinum, Warszawa

Orzechowska-Kowalska K., 2013, Współczesny pielgrzym na szlaku do Santiago de Compostela, „Turystyka Kulturowa”, nr 4, s. 36-55

Plichta P., 2016a, Camino Francés – jeszcze pielgrzymka czy już turystyka? Próba odpowiedzi na podstawie wspomnień polskich caminowiczów, „Folia Turistica”, nr 39, s. 265-294

Plichta P., 2016b, Camino de Santiago jako współczesny most nadziei, [w:] L. Korporowicz, P. Plichta, (red.), Mosty nadziei. Jagiellońskie inspiracje dialogu międzykulturowego, Biblioteka Jagiellońska, Kraków, s. 197-217

Plichta P., 2016c, “We Were Like Pilgrims From the 12th Century. This Is Something! I Do Not Praise, I Appreciate It”. Camino de Santiago in the Memories of Polish Peregrinos, „Człowiek i Społeczeństwo” Vol. 41, s. 189-207

Plichta P., 2017, Camino del Norte – studium przypadku w kontekście doświadczeń polskich caminowiczów, „Turystyka Kulturowa”, nr 3, s. 117-134

Rarot H., 2015, Od filozoficznej nieakceptacji do dialogu z obcością. Związki filozofii z podróżą i turystyką, „Turystyka Kulturowa”, nr 3, s. 68-78

Samolej M., 2015, Buen Camino. Obrazki z pielgrzymek do Santiago de Compostela, Warszawska Firma Wydawnicza, Warszawa

Skutela K., 2011, Metafizyka podróży. Od sytuacji granicznych do hermeneutyki drogi, „Folia Turistica”, nr 24, s. 179-195

Szyma T., 2016, Drogą przed siebie i w głąb siebie, [Rec.] Pielgrzym. Camino Marka Kamińskiego, reż. Jan Czarlewski, „Kino” R. 51, nr 9, s. 88-89

Szymański M., 2009, Dotykanie świata Marka Kamińskiego, Fundacja Marka Kamińskiego, Gdańsk

Wieczorkiewicz A., 1995, Filozof w podróży. O dekonstrukcji pewnej metafory, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa. Antropologia Kultury, Etnografia, Sztuka”, R. 49, nr 3-4, s. 129-133

Wittgenstein L., 2004, Tractatus logico-philosophicus, przeł. i wstępem opatrzył B. Wolniewicz, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa

Zabawa K., 2009, Fenomen pielgrzymek do Santiago de Compostela w najnowszych polskich relacjach i badaniach, „Rocznik Wydziału Pedagogicznego Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie”, s. 221-231


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2017 Paweł Plichta


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642