Podróż w przestrzeni moralnej turysty kulturowego

Abstrakt

Podróże kulturowe, które umożliwiają poznanie dziedzictwa dawnych kultur, obyczajów, tradycji, a także współczesnej kultury - rozumiane w kategorii spotkań ludzi i idei, sprawiają, iż w aktach kulturowych doświadczeń, wyznaczonych charakterem międzyosobniczych relacji mamy szansę na zanurzenie się w sferę wartości etycznych. Wyznaczają one przestrzeń moralną turysty kulturowego, żyjącego w świecie dominacji cywilizacji globalnego niezrównoważenia, niepewności i wielorakich społecznych różnic i sprzeczności. W części pierwszej artykułu stawiam pytanie o etyczne wyzwania, z jakim ma do czynienia turysta kulturowy o postawie poznawczej, skłaniającej do działań transgresyjnych. Zaprezentowane tu spojrzenie na turystykę kulturową jest krytycznym odniesieniem się do prób niczemu nie służącej jej idealizacji, postrzegania rzeczywistości turystycznej przez pryzmat wzorców, które do tej rzeczywistości w żaden sposób nie przystają. Pytanie o etyczną turystykę kulturową, która nie sprowadza się do moralizowania na jej temat, oznacza w tym wypadku niezgodę na postrzeganie turystycznego świata przez pryzmat binarnej opozycji, dzielącej świat na złych i dobrych turystów kulturowych. W części drugiej zwracam uwagę na jakość międzykulturowej komunikacji współokreślającej i sterującej spotkaniami pomiędzy turystami i mieszkańcami, na dyskutowane w kontekście międzykulturowej wrażliwości pojęcia „etnocentryzmu” i „etnorelatywizmu”.