Dziedzictwo kulturowe Doliny Pałaców i Ogrodów oraz możliwości jego wykorzystania dla turystyki kulturowej w ocenie turystów, mieszkańców i przedsiębiorców turystycznych
Abstrakt
W literaturze przedmiotu wskazuje się szereg czynników warunkujących zrównoważony rozwój turystyki kulturowej, która przynosi korzyści związane z szeroko rozumianym rozwojem społeczno-gospodarczym. Jednym z nich jest pozytywne postrzeganie walorów danego obszaru przez różnych aktorów zainteresowanych rozwojem tej formy turystyki. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja wyników badań dotyczących postrzegania rozwoju turystyki kulturowej w Dolinie Pałaców i Ogrodów (w obrębie gmin Mysłakowice i Janowice Wielkie), ze szczególnym uwzględnieniem lokalnego dziedzictwa wielokulturowego, przez trzy grupy respondentów: turystów, mieszkańców niezwiązanych bezpośrednio z branżą turystyczną oraz lokalnych przedsiębiorców, których ważnym źródłem dochodów są szeroko rozumiane usługi turystyczne. Podstawą badania były wywiady przeprowadzone w okresie wrzesień-październik 2020. Wyniki analiz wskazują na podobieństwo opinii wszystkich trzech badanych grup tylko odnośnie wysokiej oceny atrakcyjności głównego waloru kulturowego badanego obszaru, tj. zespołów pałacowo-parkowych. Ocena pozostałych walorów kulturowych, w tym znaczenia niematerialnego dziedzictwa kulturowego, jak również innych aspektów rozwoju turystyki, różniła się już znacząco.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Brzezicki S., Nielsen Ch., Grajewski G., Popp D., (red.), 2006, Zabytki Sztuki w Polsce: Śląsk, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa
Buczkowska K., 2008, Turystyka kulturowa: przewodnik metodyczny, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Poznań
Czernek K., 2016, Dziedzictwo kulturowe i jego rola w kształtowaniu tożsamości miejsca oraz relacji wśród lokalnej społeczności, „Turystyka Kulturowa”, nr 6, s. 78-89
Dewar K., 2005, Cultural Tourism, [In:] J. Jafari (Ed.), Encyclopaedia of Tourism, Routledge, New York
Drinic A., 2017, A review of cultural tourism development planning, „Tourisma”, vol. 1, no. 1, s. 3-13
Ezenagu N., Iwuagwu Ch., 2016, The role of cultural resources in Tourism development in Awka, „African Journal of Hospitality, Tourism and Leisure”, vol. 5 (2), s. 1-12
Fedulin, A.A., Zgonnik, L.V., Lebedeva, O.Y., Dukhovnaya, L.L., Ilkevich, S.V., 2017, Methodological Aapproaches to the Assessment of Historical and Cultural Resources in Tourist Destinations, „Journal of Environmental Management and Tourism”, vol. 6(22), s. 1198-1204
Fonseca F., Ramos R. A. R., 2012, Heritage Tourism in Peripheral Areas: Development Strategies and Constraints, „Tourism Geographies”, vol. 14(3), s. 467-493
Frank T. O., Medaric Z., 2018, Cultural Tourism from an Academic Perspective, „Academica Turistica - Tourism and Innovation Journal”, vol. 11, no. 2, s. 101-110
Góral, A. 2014, Wieloaspektowość dziedzictwa kulturowego. Refleksje nad współczesnym rozumieniem dziedzictwa kulturowego. [w:] A. Kędziora, Ł. Gaweł (red.), Szalony kto nie chce wyżej jeżeli może: księga jubileuszowa Profesora Emila Orzechowskiego, Wydawnictwo Attyka, Kraków, s. 1-10
Hełpa-Liszkowska K., 2013, Dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju lokalnego, „Studia Oeconomica Posnaniensia”, vol. 1, no. 6 (255), s. 5-18
Hermansdorfer M., 2000, Wprowadzenie, [w]: Z. Kłodnicki (red.), Śląsk, Schlesien, Slezsko: przenikanie kultur, Muzeum Narodowe, Wrocław, s. 6-7
Jansen-Verbeke M., Priestley G., Russo A. P., 2008, Cultural resources for tourism: Patterns, processes and policies, Nova Science Publishers, New York
Jovicic D., 2016, Cultural tourism in the context of relations between mass and alternative tourism, „Current Issues in Tourism”, vol. 19, no. 6, s. 605-612
Kaszuba E., 2002, Dzieje Śląska po 1945 r., [w:] M. Czapliński (red.), Historia Śląska, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 426-551
Kirshenblatt-Gimblett B., 2004, Intangible Heritage as Metacultural Production, „Museum International”, nr 1-2 (56), s. 52-65
Korzeń J., 2008, Park kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej, „Urbanista”, nr 11, s. 22–25
Korzeń K., 2009, Dolina Pałaców i Ogrodów – nowy produkt turystyczny oparty na dziedzictwie Kulturowym Kotliny Jeleniogórskiej, [w:] A. Stasiak (red.), Kultura i turystyka - wspólnie zyskać!, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi, Łódź, s. 159-170
Legutko-Kobus P., 2016, Dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju i specjalizacji regionów, „Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju”, nr 170, s. 140-157
Łuczak A., 2020, Zamki w krajobrazie kulturowym [w:] J. Piekalski (red.), Historyczny krajobraz kulturowy zachodnich Sudetów. Wstęp do badań, Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 219-294
Łuczyński R. M., Migoń P., Napierała P., 2015, Krajobraz kulturowy regionu Kotliny Jeleniogórskiej, Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów, Wrocław
McKercher B., Du Cros H., 2002, Cultural tourism: the partnership between tourism and cultural heritage management, Routledge, New York
Małek J., 2003, Turystyka kulturowa jako czynnik rozwoju lokalnego, „Prace i Studia Geograficzne”, t. 32, s. 13-34
Marcinów A., 2015, Konserwacja i odbudowa zamków, pałaców i dworów Kotliny Jeleniogórskiej w XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia, „Ochrona Zabytków”, t. 68, nr 2 (267), s. 41-63
Mazurski K. R., 2003, Geografia turystyczna Sudetów, Sudety – Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław
Mikos v. Rohrscheidt A., 2008, Cultural tourism – concerning the definition, „Turystyka Kulturowa”, No. 1, s. 46-62
Mikos von Rohrscheidt A., 2016, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, KulTour, Poznań
Mikos von Rohrscheidt A., 2021a, Dziedzictwo w turystyce kulturowej – wprowadzenie do kolekcji tematycznej czasopisma naukowego „Turystyka Kulturowa”, „Turystyka Kulturowa”, nr 3 (121), s. 313-329
Mikos von Rohrscheidt A., 2021b, Naukowa refleksja na temat turystyki kulturowej na świecie i w Polsce. Obszary badawcze, kluczowe publikacje, rozwój, „Turystyka Kulturowa”, nr 4 (121), s. 271-467
Mousavi S. S., Doratli N., Mousavi S. N., 2016, Defining Cultural Tourism, International Conference on Advances in Agricultural, Biological & Ecological Sciences, vol. 1(2), s. 70-75
Murzyn, 2008, Heritage transformation in Central and Eastern Europe, [in:] B. Graham, P. Howard (Eds.), The Ashgate research companion to heritage and identity, Ashgate, Aldershot, pp. 315-346
Murzyn M., 2015, Wpływ turystyki masowej na dziedzictwo Zakopanego, „Turystyka Kulturowa”, nr 10, s. 72-85
Murzyn-Kupisz M., 2010, Barbarzyńca w ogrodzie? Dziedzictwo kulturowe widziane z perspektywy ekonomii, „Zarządzanie Publiczne”, nr 3(13), s. 19-32
Murzyn-Kupisz M., 2012, Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
Murzyn-Kupisz M., 2013, The socio-economic impact of built heritage projects conducted by private investors, „Journal of Cultural Heritage” vol. 14, s. 156–162
Napierała P., 2012, Rezydencje pałacowe Kotliny Jeleniogórskiej na liście pomników historii, „Wiadomości Konserwatorskie”, nr 31, s. 110-119
Nowacki M., 2012, Dziedzictwo i turystyka: relacje i ewolucja koncepcji [w:] B. Włodarczyk, B. Krakowiak (red.), Kultura i turystyka. Wspólne korzenie, ROTWŁ, Łódź, s. 35-49
Nowacki M., 2018, Badania nad turystyką kulturową na świecie: krytyczny przegląd publikacji z lat 2008-2018, „Turystyka Kulturowa”, nr 5, s. 52-79
Owsianowska S., Banaszkiewicz M., 2015, Trudne dziedzictwo a turystyka. O dysonansie dziedzictwa kulturowego, ”Turystyka Kulturowa”, nr 11, s. 6-24
Park H. Y., 2014, Heritage Tourism, Routledge, New York
Pawłowska K., Swaryczewska M., 2002, Ochrona dziedzictwa kulturowego. Zarządzanie i partycypacja społeczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
Pleijte M., Rümke T., Pedroli B., 2021, D1.2 Common Report of cultural tourism as developed in the project, Zenodo, https://doi.org/10.5281/zenodo.6514242 [23.05.2022]
Poria Y., Butler R., Airey D., 2003, The core of heritage tourism, “Annals of Tourism Research”, vol. 30, no. 1, s. 238-254
Purchla J., 2013, Dziedzictwo kulturowe [w:] J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura, a rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 39-56
Richards G., 2003, What is cultural tourism? [In:] A. Van Maaren (Ed.), Erfgoed voor Toerisme, Nationaal Contact Monumenten, Weesp, s. 1-15
Richards G., 2018, Cultural Tourism: A review of recent research and trends, „Journal of Hospitality and Tourism Management”, vol. 36, s. 12-21
Richards G., 2021, Rethinking Cultural Tourism, Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham (UK) –Northampton (MA, USA)
Romagosa F., Russo A. P., 2008, The advantages of sharing: a case study of the Jewish heritage network in Spain, [in:] M. Jansen-Verbeke, G. Priestley, A. P. Russo (ed.), Cultural resources for tourism: Patterns, processes and policies, Nova Science Publishers, New York, s. 59-78
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 2011 r. w sprawie uznania za pomnik historii „Pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej”, Dz.U. z 2011r., Nr 217, poz. 1283
Smith M. K., 2003, Issues in Cultural Tourism Studies, Routledge, London
Staffa M. (red.), 1998, Słownik geografii turystycznej Sudetów: Rudawy Janowickie, t. 5, Wydawnictwo I-Bis, Wrocław
Timothy D.J., 2018, Making sense of heritage tourism: Research trends in a maturing field of study, „Tourism Management Perspectives”, vol. 25, s. 177-180
Timothy D. J., Boyd, S. W., 2006, Heritage tourism in the 21st century: Valued traditions and new perspectives, „Journal of Heritage Tourism”, vol. 1(1), s. 1-16
Tracz M., Bajgier-Kowalska M., Wójtowicz B., 2019, Przemiany w sferze usług turystycznych Krakowa i ich wpływ na percepcję turystyki przez mieszkańców, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, nr 33(1), 164-177
Thorsell, J., Sigaty, T., 2001, Human use in world heritage natural sites: A global inventory, „Tourism Recreation Research”, vol. 26 (1), s. 85-101
Uchwała nr 48/XVII/09 Zgromadzenia Związku Gmin Karkonoskich z dnia 30 stycznia 2009 roku w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej
Uchwała nr 2445/111/09 Zarządu Województwa Dolnośląskiego z dnia 17 lutego 2009 r. w sprawie przyjęcia listy szlaków turystycznych o znaczeniu regionalnym dla Województwa Dolnośląskiego
Uchwała nr 41/XII/20 Zgromadzenia Związku Gmin Karkonoskich z dnia 15 grudnia 2020 r. w sprawie uchylenia uchwały nr 48/XVII/09
Zgromadzenia Związku Gmin Karkonoskich z dnia 30 stycznia 2009 roku w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej
World Tourism Organisation, 2018, Tourism and Culture Synergies, World Tourism Organisation, Madrid
Vecco M., 2010, A definition of cultural heritage: From the tangible to the intangible, „Journal of Cultural Heritage”, vol. 11, s. 321-324
Zdon-Korzeniowska M., 2009, Jak kształtować regionalne produkty turystyczne? Teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
https://vskschlesien.de/pl/projekty/rzasnicki-dom-modlitwy, 23.06.2022
http://dolinapalacow.pl/lokalizacja.html, 23.06.2022
https://www.gov.pl/web/koronawirus, 23.06.2022
DOI: http://dx.doi.org/10.62875/tk.v4i125.1365
Odniesienia
- Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.
Copyright (c) 2023 Małgorzata Pstrocka-Rak, Sylwia Dołzbłasz, Anna Grochowska, Krzysztof Janc, Andrzej Raczyk
Copyright © Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642