Realizacja założeń turystyki zrównoważonej przez wybrane obiekty forteczne w Polsce pełniące rolę turystyczną – prawda czy fikcja?

Paweł Bukowski, Dariusz Jacek Olszewski-Strzyżowski

Abstrakt


Turystyka ma często negatywny wpływ na środowisko naturalne i kulturowe. Wyzwaniem jest zatem znalezienie sposobu na rozwijanie jej w sposób zrównoważony, tak aby przyczyniała się do ochrony dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i społecznego, a nie jego niszczenia. Takie wskazania odnoszą się zwłaszcza do najpopularniejszych obecnie typów turystyki, a mianowicie: turystyki miejskiej i kulturowej, turystyki krajoznawczej i aktywnej. Autorzy zakładają, że również aktywności turystyczne podejmowane w obiektach fortecznych (w ramach turystyki miejskiej i kulturowej), realizowane być powinny z zachowaniem zrównoważonych założeń. Celem artykułu jest zbadanie, czy wybrane obiekty forteczne: Twierdza Boyen
w Giżycku, Twierdza Kłodzko, Twierdza Modlin, które pełnią rolę turystyczną rzeczywiście przez swoje działania (usługi, oferty itp.) przyczyniają się do realizacji założeń turystyki zrównoważonej. W artykule zostaną przedstawione różne przykłady działań podejmowanych na terenie tychże twierdz, które pozwalają na zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego oraz rozwój turystyki w sposób zrównoważony.


Słowa kluczowe


fortyfikacje; turystyka zrównoważona; turystyka miejska i kulturowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bogdanowski J., 1993, Sztuka obronna. Natura i kultura w krajobrazie Jury, Zarząd Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w Krakowie, Kraków

Cynarski W. J., 2012a, Castles as the heritage of Polish fortification art and as a tourist attraction, „Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology”, Vol. 12, No. 4, s. 44-55

Cynarski W. J., 2012b, Zamki obronne na ziemiach polskich. Wykorzystanie dziedzictwa sztuki fortyfikacji w turystyce kulturowej, „Folia Turistica”, nr 26, s. 195-212

Cynarski W. J., Chała, J., 2015, Zamki i turnieje: Turystyka pasjonatów kultury militarnej Europy, „Turystyka Kulturowa”, nr 6, s. 21-35

Everett S., Aitchison C., 2008, The Role of Food Tourism in Sustaining Regional Identity: A Case Study of Cornwall, South West England, „Journal of Sustainable Tourism”, Vol. 16, No. 2, s. 150-167, DOI: 10.2167/jost696.0

Gmina Giżycko 2021-2025, Program Ochrony Środowiska dla Gminy Giżycko na lata 2021-2025 z perspektywą do 2028

Gmina Miejska Kłodzko 2022-2025, Program Ochrony Środowiska dla Gminy Miejskiej Kłodzko na lata 2022-2025 z perspektywą do roku 2029

GUS, 2021, Główny Urząd Statystyczny, Turystyka w województwie dolnośląskim w 2021 r

Jędrysiak T., Mikos von Rohrscheidt A., 2011, Militarna turystyka kulturowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Kielar E., 2007, Forteczny Park Kulturowy – Twierdza Kłodzko, „Ochrona Zabytków”, nr 2, s. 69-77

Kowal J., 2015, Twierdza Kłodzko jako obiekt turystyki militarnej, „Zeszyty Naukowe Turystyka i Rekreacja”, t. 16, nr 2, s. 107-119

Krahel S., 2003, Twierdza Boyen (Giżycko) jako atrakcja turystyczna, „Prace i Studia Geograficzne”, t. 32, s. 99-115

Królikowska-Tomczak A., Machnik A., 2019, Zrównoważona turystyka miejska w kontekście turystyki kulturowej, „Turystyka Kulturowa”, nr 5, s. 76-98

Kulpiński J., Prukop B., Rut P., Rejman A., Świder P., Cynarski W. J., 2022, Defensive Strongholds and Fortified Castles in Poland. From the Art of Fortifications to Tourist Attractions, „Sustainability”, Vol. 14, No. 6, 3209; doi:10.3390/su14063209

Mikos von Rohrscheidt A., 2009, Polska: największe muzeum fortyfikacji na wolnym powietrzu w aspekcie rozwoju turystyki kulturowe, „Turystyka Kulturowa”, nr 2, s. 20-48

Mikos von Rohrscheidt A., 2016, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, wyd. 3, Kultour.pl, Poznań

MSiT, 2008, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Strategia rozwoju turystyki na lata 2008-2014, Warszawa, luty

Nastrożny P., red., 2016, Ars fortificandi. Studia i materiały z dziejów architektury obronnej, t. 1, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim

Nastrożny P., red., 2018, Ars fortificandi. Studia i materiały z dziejów architektury obronnej, t. 2, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim

Nawrocka E., 2010, Rozwój Turystyki i Rozwój Zrównoważony, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 140, „Ekonomia” nr 11, s. 88-99

Olszewski-Strzyżowski D.J., 2022, Promotional Activities of Selected National Tourism Organizations (NTOs) in the Light of Sustainable Tourism (Including Sustainable Transport). „Sustainability”, Vol. 14, No. 14, 2561, https://doi.org/10.3390/su14052561

Pociborski T., Zienkiewicz A., 2020, Metoda oceny atrakcyjności turystycznej obiektów zabytkowych, „Czasopismo Geograficzne”, t. 91, z. 1-2, s. 143-157

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568

Wojtuń E., 2012, Nowa funkcja w starych murach – rewitalizacja terenów fortecznych jako szansa na rozwój i promocję na wybranych przykładach, „Problemy Rozwoju Miast”, nr 4, s. 77-91

Wyspa Giżycka, 2000, Konserwatorskie studium ochrony i zasad zagospodarowania Zespołu Obronnego Twierdza Boyen w formule Fortecznego Parku Kulturowego – Wyspa Giżycka, opracowane na zlecenie Generalnego Konserwatora Zabytków, Warszawa

Źródła internetowe

Baśka Murmańska, 2023, [on-line:] http://www.baskamurmanska, dostęp: 16.05.2023

DOT, 2023, Dolnośląska Organizacja Turystyczna, Badanie wielkości ruchu turystycznego na Dolnym Śląsku 2019-2022, [on-line:] https://dot.org.pl/wp-content/uploads/2023/ 04/Badanie-ruchu-turystycznego-na-Dolnym-Slasku-2019-2022-prezentacja.pdf, dostęp: 23.04.2023

Dzieje, 2016, Warmińsko-mazurskie: turystyczne inwestycje w Twierdzy Boyen, 14.12, [w:] Dzieje.pl, [on-line:] https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/warminsko-mazurskie-turystyczne-inwestycje-w-twierdzy-boyen, dostęp: 21.04.2023

Dziennik Wałbrzych, 2023, Rekordowa liczba turystów w Twierdzy Kłodzko. Takiego tłumu nie było tu nigdy, 13.01, [on-line:] https://dziennik.walbrzych.pl/rekordowa-liczba-turystow-w-twierdzy-klodzko-takiego-tlumu-nie-bylo-tu-nigdy dostęp: 22.04.2023

Fort Toruń, 2023, [on-line:] https://fort.torun.pl/, dostęp: 22.06.2023

Fort Wrocław, 2023, Słownik, [on-line:] www.fortwroclaw.pl/gatsby/slownik/, dostęp: 15.06.2023

Fortress Reinvented, 2021, Unleashing the tourism potential of historical fortresses in the western Balkans, 7.10, [w:] European Commision: Culture and Creativity, [on-line:] https://culture.ec.europa.eu/funding/cultureu-funding-guide/case-studies/fortress-reinvented-unleashing-the-tourism-potential-of-historical-fortresses-in-the-western-balkans, dostęp: 21.04.2023

Gazeta Olsztyńska, 2022, Sezon kryzysowy, normalny i lepszy…, 20.09, [on-line:] https://gazetaolsztynska.pl/gizycko/867236,Podsumowanie-lata-w-Gizycku.html, dostęp: 20.04.2023

Giżycko, 2023, [on-line:] https://gizycko.pl/adaptacja-obiektow-w-twierdzy-boyen-wraz-z-zagospodarowaniem/, dostęp: 21.04.2023

Kather R., 2022, Wakacje 2022. Krótsze pobyty turystów na Warmii i Mazurach. Mniej też zagranicznych gości, „Gazeta Wyborcza – Olsztyn”, 16.07, [on-line:] https://olsztyn.wyborcza.pl/olsztyn/7,174986,28691403,wakacje-2022-krotsze-pobyty-turystow-na-warmii-i-mazurach.html, dostęp: 20.04.2023

Liderzy, 2023, [on-line:] liderzyinnowacyjnosci.com, dostęp: : 22.06.2023

Nowak M., 2023, Turystyka zrównoważona, [w:] Encyklopedia zarządzania, [on-line:] https://mfiles.pl/pl/index.php/Turystyka_zr%C3%B3wnowa%C5%BCona, dostęp: 22.04.2023

Podróże Onet, 2022, Twierdza Boyen w Giżycku: czas zwiedzania, atrakcje, jak dojechać i co zobaczyć?, [w:] Podróże Onet.pl, 18.03, [on-line:] https://podroze.onet.pl/polska/ warminsko-mazurskie/twierdza-boyen-w-gizycku-zwiedzanie-atrakcje-dojazd-co-zobaczyc/6cdmfp7, dostęp: 22.04.2023

Polska w liczbach, 2023, [on-line:] www.polskawliczbach.pl, dostęp: 16.05.2023

Strefa Turysty, 2023, [w:] Urząd Miejski w Nowym Dworze Mazowieckim, [on-line:] www.nowydwormaz.pl/67,strefa-turysty, dostęp: 16.05.2023

Suomenlinna Sveaborg, 2023, A sustainable tourism strategy for Suomenlinna, [w:] Suomenlinna Sveaborg, [on-line:] https://www.suomenlinna.fi/en/world-heritage/sustainable-tourism/a-sustainable-tourism-strategy-for-suomenlinna/, dostęp: 21.04.2023

Twierdza Giżycko, 2023a, [on-line:] https://twierdza.gizycko.pl/, dostęp: 21.04.2023

Twierdza Giżycko, 2023b, Trasy rowerowe, [on-line:] https://twierdza.gizycko.pl/?page_id =3009, dostęp: 22.04.2023

Twierdza Giżycko, 2023c, Obiekty wystawowe, [on-line:] https://twierdza.gizycko.pl/?page_ id=1376, dostęp: 22.04.2023

Twierdza Giżycko, 2023d, „Poznaj tajemnice Twierdzy Boyen w Giżycku” – oferta zwiedzania dla grup zorganizowanych, [on-line:] http://twierdza.gizycko.pl/?p=4663, dostęp: 22.04.2023

Twierdza Giżycko, 2023e, Amfiteatr, [on-line:] https://twierdza.gizycko.pl/?page_id=3907, dostęp: 22.04.2023 r

Twierdza Kłodzko, 2023, Zwiedzanie, [on-line:] https://www.twierdza.klodzko.pl/ zwiedzanie.html, dostęp: 22.04.2023

Twierdza Modlin 2023a, Historia, [on-line:] https://twierdzamodlin.pl/twierdza-modlin/historia/, dostęp: 16.05.2023

Twierdza Modlin 2023b, Sala Luneta w carskich piwnicach frontu Modlin, [on-line:] https://twierdzamodlin.pl/oferta/oferta-dla-osob-indywidualnych-impreza/sala-luneta-imprezy-w-podziemiach, dostęp: 16.05.2023

Twierdza Modlin.com, 2023, [on-line:] https://twierdzamodlin.com/blog/twierdza-modlin-nie-istnieje, dostęp: 23.06.2023




DOI: http://dx.doi.org/10.62875/tk.v4i129.1425

Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2024 Paweł Bukowski, Dariusz Jacek Olszewski

Instytucja sprawcza:

Instytut Sportu, Turystyki i Żywienia Uniwersytetu Zielonogórskiego

      

Logo UZ / Biuro Promocji

 
 
 
 
 
 

Bazy czasopism


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642