Efemeryczny krajobraz wschodu i zachodu słońca nad Uluru (Australia) jako atrakcja turystyczna
Abstrakt
Wschody i zachody słońca są niezaprzeczalnie jednym z najpiękniejszych i najbardziej spektakularnych zjawisk optycznych współtworzących naturalne krajobrazy efemeryczne. Percepcja krajobrazów efemerycznych może mieć duży wpływ na niektóre dziedziny życia
i gospodarki człowieka. Inspiracje krótkotrwałymi krajobrazami są doskonale widoczne w sztuce, równie ważne są one w turystyce. Wybrane krajobrazy efemeryczne wpływają na preferencje wyboru określonych regionów przez zwiedzających, często stanowiąc samodzielną atrakcję turystyczną. Jednym z przykładów tego typu krajobrazów są wschody i zachody słońca nad znanym w świecie monolitem skalnym Uluru w centralnej Australii, obiektem cennym przyrodniczo, objętym ochroną w postaci Parku Narodowego Uluru-Kata Tjuta, ale i kulturowo – stanowiącym miejsce sacrum plemienia Anangu. Miejsce to, znajdujące się w samym sercu Australii, jest niezwykle symboliczne dla Australijczyków, ale też przyciąga turystów z całego świata. W artykule podjęto próbę przedstawienia fenomenu tego zjawiska
i jego roli w rozwoju turystyki na tym obszarze. Ukazano też niezwykle inspirującą rolę efemerycznego krajobrazu wschodu i zachodu słońca w rejonie Uluru do kreowania nowych efemerycznych krajobrazów, ubogacających ofertę turystyczną tego miejsca.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Brassley P., 1998, On the unrecognized significance of the ephemeral landscape, „Landscape and Urban Planning”, 23, p. 119–132
Bernat S., 2008, Dźwięk jako element oceny i klasyfikacji krajobrazu, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 20, 265–272
Bernat S., 2009, Perspektywy ekologii dźwiękowej w Polsce, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 25, 175–182
Bernat S., 2013, Dźwięk a sacrum w krajobrazie, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 21, 11–22
Chmielewski T., 2008, Zmierzając ku ogólnej teorii systemów krajobrazowych, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 21, 93–108
Harper T., 1997, Parks for People. In Search of the Cutting Edge in Visitor Management. Winston Churchill Memorial Trust of Australia, URL : http://churchilltrust.com.au/ site_media/fellows/Harper_Terry_1996.pdf (data dostępu: 10.09.2013)
Huang S.-Ch. L., 2013, Visitor responses to the changing character of the visual landscapes as an agrarian area becomes a tourist destination: Yilan County, Taiwan, „Journal of Sustainable Tourism” 21 (1), 154–171
Hung K., Petrick J. F., 2010, Why do you cruise? Exploring the motivations for taking cruise holidays, and the construction of a cruising motivation scale, „Tourism Management” 32, 386–393
Jacobsen J. K. S., 1997, The making of an attraction. The case of North Cape, „Annals of Tourism Research” 24 (2), 341–356
Kowalczyk A., 1992, Badanie spostrzegania krajobrazu multisensorycznego – podstawą kształtowania obszarów rekreacyjnych, Bydgoszcz
Kulczyk S., 2013, Krajobraz i turystyka. O wzajemnych relacjach, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
Lewandowski W., 2009, W poszukiwaniu uniwersalnej typologii jednostek przyrodniczych, „Problemy Ekologii Krajobrazu”, 23, p. 91–95
Lewandowski W., 2010, Ginące krajobrazy Polski. Próba identyfikacji [w:] D. Chylińska, J. Łach (red.) Studia krajobrazowe a ginące krajobrazy. Wrocław, p. 29–36
Luenberger V., 2001, Spectacular Swiss Sunrise, Weatherwise 54 (6), 38–40
Minca C., 2007, The tourist landscape paradox, „Social and Cultural Geography” 8 (3), 433–453
Mocior E., Franczak P., Hibner J., Krąż P., Nowak A., Rechciński M., Tokarczyk N., 2012, Efemeryczny krajobraz wschodu słońca jako czynnik motywujący turystów do nocnych wejść na Babią Górę „Problemy Ekologii Krajobrazu” 34, 203–210
Mocior E., Franczak P., Hibner J., Krąż P, Nowak A, Rechciński M., Tokarczyk N., 2014, Typologia naturalnych krajobrazów efemerycznych w świetle dotychczasowych badań, [w:] Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii, t. 2, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej U J Kraków, 77–101
Myga-Piątek U., 2008, Krajobrazy dźwiękowe regionu górnośląskiego, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 11, 86–99
Myga-Piątek U., 2012a, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne. Uniwersytet Śląski, Katowice
Myga-Piątek U., 2012b, Wartości krajobrazów kulturowych. Problem ich oceny i ochrony, [w:] Wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Materiały Konferencyjne, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 53–59
Ode Á., Tveit M., Fry G., 2008, Capturing Landscape Visual Character Using Indicators: Touching Base with Landscape Aesthetic Theory, Landscape Research 33(1), 89–117
Pawłowska K., 2008, Ogród sensoryczny, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 11, 143–152
Pitchard A., Morgan N. J., 2008, Constructing tourism landscapes – gender, sexuality and space, „Tourism Geographies” 2(2), 115–139
Pitkänen K., 2008, Second-home Landscape: The Meaning(s) of Landscape for Second-home tourism in Finnish Lakeland, Tourism Geographies 20 (2), 169–192
Ryan C., Hughes K., Chringwin S., 2000, The gaze, spectacle and ecotourism „Annals of Tourism Research” 27 (1), 148–163
Schmollgruber C., l994, Przeobrażenie krajobrazu, ARGE Umwelterziehung, Wiedeń
Shackley M., 1996, Community impact of the camel safari industry in Jaisalmar, Rajasthan, „Tourism Management” 17 (3), 213–218
Sinai Trekking Charity Challenge, 2009, Word Expeditions Pty Limited. URL: http://worldexpeditions.co.uk/files/UK %20Charity%20Challenge%20trip%20notes/Sinai%20 Trekking%20Charity%20Challenge.pdf [data dostępu: 23.02.2014]
Tarabay J. 2019, Zakaz wspinaczki w Uluru kończy pewien rozdział. Ale w tej australijskiej historii jest coś więcej, „The New York Times”, https://www.nytimes.com/2019/10/24/world/australia/uluru-climbing-ban.html [1.03.2024]
Vouligny É., Domon G., Ruiz J., 2009, An assessment of ordinary landscapes by an expert and by its residents: Landscape values in areas of intensive agricultural use, Land Use Policy 26, 890–900
Wojciechowski K.H., 2010, Wartości i walory krajobrazów przemijających i efemerycznych, [w:] D. Chylińska, J. Łach (red.), Studia krajobrazowe a ginące krajobrazy, Wrocław, 37–42
Wojciechowski K. H., 2008, Doświadczenie krajobrazu jako koncepcja naukowa J.G. Granö, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 11, 22–28
Zeppel H., 1998, Tourism in Aboriginal Australia, Tourism Management 19 (5), 485–488
https://mozo.com.au/insurance/travel-insurance/guides/australian-tourism-statistics [10.09.2023]
https://parksaustralia.gov.au/uluru/plan/passes [10.09.2023]
www.farmonlineweather.com.au/nt/alice-springs/uluru [10.09.2023]
www.ramus.com.au/work/uluru-wintjiri-wiru/[29.09.2023]
https://nt.gov.au/__data/assets/pdf_file/0011/200054/watarrka-national-park-fact-sheet-and-map.pdf [10.01.2024]
https://nt.gov.au/__data/assets/pdf_file/0014/200039/henbury-meteorites-conservation-reserve-fact-sheet-and-map.pdf [10.01.2024]
https://nt.gov.au/__data/assets/pdf_file/0008/200051/tjoritja-west-macs-fact-sheet-and-map.pdf [10.01.2024]
https://nt.gov.au/__data/assets/pdf_file/0019/200368/napwerte-ewaninga-rock-carvings-conservation-reserve-fact-sheet-and-map.pdf [10.01.2024]
https://web.archive.org/web/20060918225946/http://www.nt.gov.au/nreta/heritage/ntregister/declared/ewaninga/ewaningaconservation.pdf [29.02.2024]
https://nt.gov.au/__data/assets/pdf_file/0013/200047/rainbow-valley-conservation-reserve-fact-sheet-and-map.pdf [10.01.2024]
DOI: http://dx.doi.org/10.62875/tk.v1i130.1465
Odniesienia
- Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.
Copyright (c) 2024 Jolanta Dorota Kijowska
Instytucja sprawcza:
Instytut Sportu, Turystyki i Żywienia Uniwersytetu Zielonogórskiego
Bazy czasopism
Copyright © Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642