Ostatnia enklawa autentyczności? Slumsy jako atrakcja turystyczna

Abstrakt

Turystyka slumsowa, definiowana jako zwiedzanie dzielnic skrajnej biedy w krajach Globalnego Południa, wzbudza wiele emocji i dyskusji, zarówno wśród badaczy zjawiska, jak i jego uczestników. Już samo połączenie pojęć „slumsy” oraz „turystyka” niesie ze sobą wątpliwości natury etycznej, bowiem pierwsze z pojęć obrazuje dramat ludzi, drugie zaś kojarzy się z zabawą i rozrywką. Turystykę slumsową można jednak analizować w szerokim kontekście społecznym, kulturowym, ekonomicznym, a nawet politycznym, jako spotkanie kultur, których efektem nie jest zaspokojenie ciekawości „innego”, lecz wyważona refleksja nad problematyką ubóstwa oraz globalnej sprawiedliwości.
Artykuł jest próbą przybliżenia fenomenu poorismu z perspektywy turystyki miejskiej i motywacji działań podjętych przez głównych aktorów: turystów, mieszkańców slumsu oraz przewodników. Analizę oparto na analizie programów wycieczek po wybranych slumsach świata oraz badaniach realizowanych w Dharavi (Indie), Soweto (RPA) i Katutura (Namibia) dotyczących motywacji podejmowania przez turystów wypraw do slumsów.
Część opisowo-badawczą poprzedzają rozważania o motywach podróżowania turystów w ponowoczesności, a przede wszystkim o potrzebie poszukiwania przez nich autentyczności doświadczeń.